مهندسی سلول های نطفه ای انسان در مثلث حق سلامت، حق توسعه و هویت مشترک

نویسنده

دانشجوی دکترای حقوق خصوصی دانشگاه علامه طباطبایی و وکیل پایه یک دادگستری.

چکیده

مهندسی سلول‌های نطفه‌ای، تکنیکی است که با هدف ایجاد تغییرات دائمی قابل توارث در نسل‌های گیاهی، جانوری و انسانی، مورد پژوهش قرار می‌گیرد. قریب الوقوع بودن و نیز ضرورت انجام این تکنیک روی سوژه‌های انسانی، به مباحثات و اختلافات فراوان بین صاحبنظران اخلاق و حقوق، منجر شده است. در این پژوهش، ما با هدف دستیابی به یک موضع حقوقی معتدل و میانه، این فناوری زیستی را در ارتباط با سه مبحث راهبردی حقوق بشر یعنی حق سلامت، حق توسعه و هویت مشترک بشری، مورد تحلیل قرار خواهیم داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Engineering Human Sperm Cells in the triangle of Common Health, Development and Identity Rights

نویسنده [English]

  • Fatemeh Torof
چکیده [English]

“Germ line gene engineering” is a method that is researched with the purpose of perennial hereditary mutations in herbaceous, animal and human generations. Its imminency and so the urgency of its use for human subjects, has been led to abundant arguments and discords among ethic and law experts. In this article, aiming at attaining a moderate legal approach, we will analyze this course of biotechnology regarding to three human law guidelines: right of health, right of development & human common identity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Engineering human sperm cells
  • Development Right
  • health right
  • human identity
منابع فارسی
1. آل شیخ مبارک، قیس بن محمد. حقوق و مسؤولیت پزشکی در آیین اسلام. ترجمه محمود عباسی. تهران: مؤسسه فرهنگی حقوقی سینا، چاپ دوم، 1384.
2. اتکینسون، ریتا. ال و همکاران. زمینه روان‌شناسی هیلگارد. ترجمه محمدتقی براهنی و همکاران، تهران: رشد، چاپ بیست‌ودوم، 1384.
3. باکسی، آپندرا. تحول حق توسعه، حقوق بشر: ابعاد نوین و چالش‌‌ها. ترجمه علی شیرخانی. تهران: نشر گرایش، 1383.
4. پیترز، دنی. تأمین اجتماعی (مقدمه‌ای بر اصول اساسی). ترجمه فرامرز فیروزی و سمیره احمدی. تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1388.
5. تاماس، رابرت ماری، نظریه‌های نوین تحول انسان. ترجمه حامد برآبادی و حمیدرضا آقامحمدیان. تهران: نشر نی، 1385.
6. ترینداد، آنتونیو آگستو کانچادو. حقوق بشر و محیط زیست، حقوق بشر: ابعاد نوین و چالش‌‌ها. ترجمه علی شیرخانی. تهران: نشر گرایش، 1383.
7. جعفری، محمدتقی. طرح ژنوم انسانی. تهران: مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری، چاپ سوم، 1385.
8. حیدری، محمدحسن و پاشای آهی، احسان. مبانی علمی شبیه‌سازی انسان و انتقال ژن. تهران: مؤسسه فرهنگی انتشاراتی حیان ـ اباصالح، 1387.
9. دورکیم، امیل. قواعد روش جامعه‌شناسی. ترجمه علی‌محمد کاردان. تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، چاپ ششم، 1383.
10. سیمونیدس، جانوس. ابعاد، موانع و  چالش‌‌های حقوق بشر نوین: ملاحظات مقدماتی، حقوق بشر: ابعاد نوین و چالش‌‌ها. ترجمه علی شیرخانی. تهران: نشر گرایش، 1383.
11. طاهری، شهنام. توسعه اقتصادی و برنامه‌ریزی. تهران: نشر هوای تازه، 1380.
12. عباسی، محمود. مجموعه کدهای اخلاق در پژوهش. تهران: مؤسسه فرهنگی ـ حقوقی سینا، چاپ سوم، 1388.
13. عباسی، محمود و همکاران. مجموعه اسناد و اعلامیه‌های بین‌المللی فرهنگی و اخلاق زیستی. تهران: مؤسسه فرهنگی ـ حقوقی سینا، 1389.
14. فریدن، مایکل. مبانی حقوق بشر. ترجمه فریدون مجلسی. تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، 1382.
15. فوکویاما، فرانسیس. آینده پساانسانی ما. ترجمه حبیب‌الله فقهیی‌نژاد. تهران: مؤسسه انتشاراتی ایران، 1384.
16. فیتزپتریک، تونی. نظریه‌های رفاه جدید. ترجمه هرمزهمایون‌پور. تهران: مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی، 1385.
17. کال، گونتر. فرهنگ جامع اصطلاحات ژنتیک و بیوتکنولوژی. ترجمه ایمان سلحشوری و همکاران. تهران: انتشارات جامعه‌نگر، 1384.
18. کریمی، یوسف. روان‌شناسی شخصیت. تهران: نشر ویرایش، 1374.
19. کریم دادیان، موسی و منتظران، محمد. فرهنگ دو جلدی پزشکی عمومی. تهران: نشر آهنین، 1381.
20. کوپر، کالین. تفاوت‌های فردی (نظریه و سنجش). ترجمه حسن پاشاشریفی و جعفر نجفی‌زند. تهران: نشر سخن، 1379.
21. لوین، لیا. پرسش و پاسخ درباره حقوق بشر. ترجمه محمدجعفر پوینده. تهران: نشر قطره، چاپ چهارم، 1378.
22. محسنی، منوچهر. جامعه‌شناسی پزشکی. تهران: کتابخانه طهوری، چاپ هفتم، 1382.
23. ناظمی، علی و همکاران. شبیه‌سازی انسان. تهران: نشر آییژ، 1385.
24. نیومن، ویلیام الکساندر دورلند. واژه‌نامه پزشکی، انگلیسی ـ فارسی، ترجمه محمد هوشمند. تهران: نشر کلمه، 1378.
25. ویرامنترای، سی جی. حقوق بشر و پیشرفت‌های علمی و فناوری، حقوق بشر: ابعاد نوین و چالش‌‌ها. ترجمه علی شیرخانی. تهران: نشر گرایش، 1383.
26. ‌هابرماس، یورگن. مهندسی ژنتیک و آینده سرشت انسان. ترجمه یحیی امامی. تهران: نقش‌ونگار. 1384.
27. هکّی، فرشید. حقوق اقتصادی ـ اجتماعی بشر در ایران. تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهردانش، 1388.
 
منابع انگلیسی
1. Anderson, w.french, Human gene therapy: why draw a line?, journal of medicine and philosophy 14, 1989: 968, available in: http://jmp.oxfordjournals.org last visited: 2/2/2011.
2. Bood, alex, Human enhancement, health council of netherland, center for ethics and health,2003, available in: http://www. Gezondheidsraad.nl/sites/default/files, last visited: 2/11/2010.
3. Bruch, susanna & others human germ line genetic modification, genetic and public policycenter,Massachusetts, 2005, available in: www.dna policy. Org, last visited: 3/11/2010.
 4. Edgar, Harold & turz, Thomas, Report on human gene therapy, , paris, united nations educational, scientific and cultural organization & international bioethics committee, 1994.
5. Geest, sjaak, The definition of health(review article). In:culture, medicine and psychiatry, vol:9, num: 3, 2005, availablein: http://www.springerlink.com/ content/kl15168456204164/ last visited: 6/12/2010.
6. Houdebine, louise-marie , Animal transgenesis and cloning, john wiley & sons, ltd: ISBN:0-470-84827-8(HB) 0-470-848286-6(pb), 2003.
7. Holtug, nils, Human germline gene therapy: scientific, moral and political issues, journal of medical ethics, vol: 24,2001, p: 67 available in: http://www: jme.bmj.com
8. Isasi, m. Rosario & others, National regulatory frameworks regarding human genetic modification technologies,2006 , available in: http://www. Dnapolicy.org/pdf/ geneticmodification.pdf, last visited: 12/12/2010.
9.  marks, Stephen, Health development and human right ,2008, p: 120 available in:
www.wcfia.harvard.edu/sites/default/files/marks-health.pdf, last visited: 3/11/2010.
 10.  Newman, stuart, the hazards of human developmental gene modification, available in: http://www.cwhn.ca/ groups/biotech/availdoc/ 7-newman.pdf, last visited: 11/11/2010.
11. Resnik, david, Human genetic modification, encyclopedia of bioethics ,vol:2, Stephen g.post(editor), 3rd ed, macmillan reference USA, 2004.
12. Salvi, Maurizio, SHAPING INDIVIDUALITY:HUMAN INHERITABLE GERM LINE GENE MODIFICATION in: Theoretical Medicine 22, Kluwer Academic Publishers. Printed in the Netherlands, 2001.
13. Walters, Leroy & palmer,Julie, The ethics of human gene therapy. In: Biomedical ethics, Thomas a. Mappes & David Degrazia(Eds), MC Graw-Hill,New York, 5th ed, 2001.