تبیین مدل توصیف کیفری اختصاصی: با نگاهی به بند الف ماده 1 قانون مجازات اخلال‌گران در نظام اقتصادی

نوع مقاله : علمی - ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد، خراسان رضوی، ایران.

2 دانشیار گروه حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد، خراسان رضوی، ایران .

چکیده

طراحی مدلی در توصیف کیفری اختصاصی که بتوان آن را به‌عنوان الگویی در تحلیل و نقد توصیف‌های کیفری به‌کار گرفت، بسیار بااهمیت تلقی می‌شود، چراکه این امر موجب درک صحیح توصیف‌ها و ارتقای مهارت‌های توصیف می‌گردد و در طولانی‌مدت منجر به ایجاد رویه‌ای هماهنگ‌شده در نظام حقوقی می‌شود که امنیت قضایی و کاهش اختلاف درجه توصیف میان مجامع علمی حقوقی و سیستم قضایی را در پی دارد. بدین‌منظور مدلی در توصیف کیفری اختصاصی پیشنهاد گردیده و اجزای آن به همراه نمونه‌ای از قانون مجازات اخلال‌گران در نظام اقتصادی کشور موردِتحلیل قرار می‌گیرد. در این مدل نخست انواع توصیف کیفری، مبنا و قلمرو آن به‌عنوان مقدمات ورود به مدل مذکور موردتوجه قرار گرفته و سپس ارکان تشکیل‌دهنده توصیف کیفری اختصاصی یعنی عنصر قانونی، مادی و روانی و اجزای هریک از آنها با لحاظ مدل پیشنهادی تشریح می‌شوند. مجازات نیز به‌عنوان یکی از اجزای لاینفک توصیف کیفری اختصاصی در بحث نهایی مطرح می‌گردد. در تبیین اجزای مدل توصیف کیفری، تحلیل بند الف ماده 1 قانون فوق‌الذکر درجهت روشن نمودن مباحث و تسهیل درک این مدل و اجرای آن در توصیف‌های کیفری اختصاصی می‌تواند مؤثر باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining Specific Criminal Description Model: to look to Paragraph 1 of Article 1 of the Punishment Law of Disruptors in the Economic System

نویسندگان [English]

  • Seyyedeh Tahereh Khabbazi Khaddar 1
  • Seyyed Hossein Hosseini 2
1 PhD student of criminal law and criminology, faculty of law and political science, Ferdowsi university of Mashhad
2 Associate Professor of Department of Law, Faculty of Law and Political Science, Ferdowsi University of Mashhad, Razavi Khorasan, Iran.
چکیده [English]

Designing a model in specific criminal description that can be used for analyzing and criticizing punitive descriptions is very important, because this will allow us to properly understand the descriptions and enhance the skills of description, also in the long time it leads to the establishment of a coordinated procedure in the legal system which seeks to judicial security and reduction the degree of difference between academic literature and judicial systems. For this purpose, a model was proposed in specific criminal description and its detail are analyzed with a sample of the punishment law of disruptors in the economic system. First, in this model, the types of criminal description, its basis and scope are considered as the preconditions for entering the model. Then, elements of specific criminal description, legal, material and mental elements and their detail, are described with regard to the proposed model. Also punishment as integral part of specific criminal description is considered in the final discussion. In explaining criminal description model, analysis of paragraph 1 of article 1 of The Punishment Law of Disruptors in the Economic System can be effective to clarify the issues and facilitate understanding of this model and performing it in specific criminal description.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Criminal Description
  • Types of Description
  • Elements of Description
  • Model of Description

فهرست منابع

استفانی، گاستون، ژرژ لواسور و برنار بولک. حقوق جزای عمومی. چاپ دوم. ترجمه علی دادبان. تهران: دانشگاه علامه طباطبائی، 1383.
اعظمی، مجید. «مفهوم‌شناسی جرم اقتصادی یا فساد اقتصادی». فصلنامه کارآگاه 16 (1390): 84-55.
حسنی، جعفر، نسرین مهرا. «نقدی بر مفهوم جرم اقتصادی در قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)». مطالعات حقوق کیفری و جرم‌شناسی 2 و 3 (1394): 69-45.
خانی، علی، عباس شیری. «کاستی‫های جرم‌انگاری مفاسد اقتصادی در سیاست کیفری ایران». فصلنامه کارآگاه 24 (1392): 74-47.
روستایی، مهرانگیز. «ارزیابی مداخله کیفری در حوزه جرایم اقتصادی». فصلنامه کارآگاه 7 (1388): 31-6.
سمیعی زنوز، حسین، محمدجعفر حبیب‫زاده و محمود صابر. «تحلیل جرم اخلال در نظام اقتصادی کشور ازطریق قبول سپرده اشخاص در حقوق ایران». آموزههای حقوق کیفری 11 (1395): 51-27.
کسسه، آنتونیو. حقوق کیفری بین‌المللی. چاپ اول. ترجمه حسین پیران، اردشیر امیرارجمند و زهرا موسوی. تهران: جنگل، 1387.
معاونت آموزش قوه قضائیه. سیاست جنایی ایران در جرایم اقتصادی. تهران: معاونت آموزش قوه قضائیه، 1387.
میرسعیدی، سیّد منصور، محمود زمانی. «جرم اقتصادی؛ تعریف یا ضابطه؟». پژوهش حقوق کیفری 4 (1392): 199-167.
میرمحمد صادقی، حسین. حقوق کیفری اختصاصی جرایم علیه اموال و مالکیت. چاپ یازدهم. تهران: میزان، 1383.
نمازی، حسین. نظام‌های اقتصادی. چاپ پنجم. تهران: انتشار، 1387.