ماهیت حقوقی و صلاحیتهای هیأت داوری بازار اوراق بهادار

نوع مقاله : علمی - ترویجی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه قم

2 استادیار مؤسسه آموزش عالی کار

چکیده

به موجب ماده 36 قانون بازار اوراق بهادار مصوب سال 1384 حل اختلافات دست‌اندرکاران بورس و سایر اشخاص ناشی از فعالیت حرفه‌ای آنها، در صلاحیت انحصاری هیأت داوری بازار اوراق بهادار قرار گرفته است. در خصوص این نوع داوری مسائل مهمی قابل طرح است که مهمترین آنها حدود صلاحیتهای مختلف و ماهیت حقوقی عملکرد این هیأت است. صلاحیت این هیأت نسبت به سابق گسترده‌تر شده و امکان تداخل در صلاحیت هیأت داوری با صلاحیت هیأت مدیره سازمان یا دادگاههای دادگستری وجود دارد. در مواردی صدور حکم به جبران خسارت علیه مشاوران حقوقی ناشران اوراق بهادار نیز امکان‌پذیر است. ماهیت حقوقی هیأت داوری بورس نیز به دلیل فقدان شرایط عمومی داوری از جمله اختیاری بودن داوری و انتخابی بودن داوران، با داوری اصطلاحی متفاوت و دارای تشابه اسمی است. علاوه بر آن این هیأت به لحاظ فقدان شرایط، مرجع قضایی نیز محسوب نمی‌گردد و به نظر می‌رسد که با مراجع اختصاصی غیردادگستری شباهت داشته باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Nature and the Jurisdictions of the Board of Arbitration of the Stock Exchange

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Abdipour 1
  • Mohammad Bagher Parsapour 1
  • Alireza rajabzadeh 2
چکیده [English]

In line with Article 36 of Stock Exchange Law enacted in 2005, the settlement of disputes among stock exchange practitioners or relevant third parties raised from the involvement in such affairs has been exclusively vested in the board of arbitrators of stock exchange market. Some significant issues concerning the jurisdiction and the judicial nature of this board have been raised. The jurisdiction of the arbitrator board has been expanded compared with the past covering cases which were previously dealt by legal advisors. Due to the lack of general conditions for arbitration such as it's optionally nature, the judicial nature of the arbitration here has fundamental differences with ordinary arbitration and only a nominal similarity can be seen.
Secondly, due to the absence of necessary requirements, it cannot be called legal authority either. It seems to be more similar to non-judiciary authority

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stock Exchange
  • Board of Arbitration
  • Judicial Nature
  • Jurisdiction
اسکینی، ربیعا، «تعارض قوانین در داوری تجاری بین‌المللی»،مجله حقوقی، دفتر خدمات حقوقی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران، شماره یازدهم، 1368.
امیرمعزی، احمد، داوری بین‌المللی در دعاوی بازر گانی، تهران، نشر دادگستر، چاپ اول، 1387.
جلالی، مصطفی، «بررسی تطبیقی دو قانون نفت»، نشریه کارکنان صنعت نفت، ش 414، مهر 1387.
جنیدی، لعیا، اجرای آرای داوری بازر گانی خارجی، تهران، مؤسسه مطالعات پژوهشهای حقوقی شهر دانش، چاپ دوم، 1378.
درویشی هویدا، یوسف، شیوه‌های جایگزین حل و فصل اختلاف، تهران، نشر میزان، چاپ اول، 1388.
سوادکوهی، سام، هیأت داوری بازار اوراق بهادار، تهران، شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس، چاپ دوم، 1388.
شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی، ج 3، 1381، تهران، نشر دراک، چاپ پنجم، 1385.
شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی، جلد اول، 1381، تهران، نشر دراک.
صدرزاده افشار، سیدمحسن، آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی، چاپ ششم، 1380.
صفایی، سیدحسین و محمد آشوری، و عزت‌الله عراقی، نظامهای بزرگ حقوقی معاصر، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، چاپ اول، 1364.
صفایی، سیدحسین، حقوق بین‌الملل و داوریهای بین‌المللی، تهران، نشر میزان، چاپ اول، 1378.
کاتوزیان، ناصر، اعتبار قضیه محکوم‌بها در امور مدنی، انتشارات دانشگاه تهران، 1344.
مجموعه قوانین و مقررات بازار اوراق بهادار، انتشارات شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس، چاپ اول، 1388.
محبی، محسن، «داوری تجاری بین‌المللی» مجله حقوقی، دفتر خدمات حقوقی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران، شماره بیست ویکم، 1376.
محمدی گیلانی، محمد، قضا و قضاوت در اسلام، تهران، نشر سایه، 1378.
مشروح مذاکرات علنی مجلس جلسه 151، روزنامه رسمی شماره 17678.
میرزایی‌منفرد، غلامعلی، سازوکارهای حل اختلاف در بازار سرمایه ایران، تهران، انتشارات سازمان بورس اوراق بهادار، چاپ اول، 1387.
Barrett, Jerome T. and Joseph Barrett, A History of Alternative Dispute Resolution: The Story of a Political, Social, and Cultural Movement, San Francisco, Jossey-Bass, 2004.
Compulsory Arbitration of labor dispute in police and fire departments ACT 1969.
D’Ambrumenil, Peter, Mediation and Arbitration, London, Cavendish Pub., 1997.
Ellickson, Robert C., Order Without Law: How Neighbors Settle Disputes, Cambridge, Mass: Harvard University Press, 1991.
Ferran, Eilis, “Dispute Resolution Mechanisms in the UK Financial Sector”, available at http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=298176, p. 27.
Rule, Colin, Online Dispute Resolution For Business: B2B, ECommerce, Consumer, Employment, Insurance, and other Commercial Conflicts, John Wiley & Sons Inc., 2002.
Shukri Daoud, Ashjan Faaisal, “The Legal Nature of Arbitration award its Effets and Appeal Mechanisms Comparative Study”, 2008, Cambridge in http://scholar.najah.edui.
www.irbourse.com
www.sena.ir