حق بایع برای رفع عیب مبیع در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا و حقوق ایران

نوع مقاله : علمی - ترویجی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران

2 کارشناس ارشد حقوق خصوصی

چکیده

گاهی اوقات، بعد از انعقاد عقد بیع معلوم می‌شود که مبیع دارای عیب می‌باشد. در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا (1980 وین) و حقوق ایران، با شرایطی برای مشتری حق فسخ وجود دارد. سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا بایع حق دارد با رفع عیب مبیع، مانع اعمال حق فسخ مشتری شود؟ در کنوانسیون، به صراحت حق رفع عیب کالا پذیرفته شده است. مواد 37 و 48 کنوانسیون حق رفع عیب کالا از سوی بایع فروشنده را مطرح کرده‌اند. ماده 37، به اصلاح کالا قبل از موعد مقرر می‌پردازد و ماده 48 نیز به رفع عیب کالا بعد از موعد مقرر اشاره می‌نماید. در حقوق ایران، در بحث خیار عیب، حق رفع عیب مبیع پیش‌بینی نشده است، لیکن قانون‌گذار در ماده 478 قانون مدنی در مبحث مربوط به اجاره، رفع عیب عین مستأجره قبل از اعمال خیار را در صورتی که به مستأجر ضرری نرسد پذیرفته است. هرچند در حقوق ایران به حق رفع عیب مبیع اشاره‌ای نشده است اما با توجه به رویه تجاری داخلی، وحدت ملاک ماده 478 قانون مدنی، اصل لزوم قراردادها و حاکمیت اراده و با در نظر گرفتن قاعده لاضرر و تکمیلی بودن احکام مربوط به خیار عیب می‌توان حق رفع عیب کالا را برای فروشنده در صورت معیوب بودن مبیع پذیرفت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Right of Buyer for Deficiencies of Goods in the United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods and the Iranian Legal System

نویسندگان [English]

  • Hamid Abhari 1
  • Farkhondeh Roohollahi 2
چکیده [English]

According to the United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods (1980), If the seller has delivered goods before the date for delivery, he may, up to that date, deliver any missing part or make up any deficiency in the quantity of the goods delivered, or deliver goods in replacement of any non-conforming goods delivered, or remedy any lack of conformity in the goods delivered ,provided that the exercise of this right does not cause the buyer unreasonable inconvenience or expense. One the other hand according to article 48 of the same convention the seller may, even after the date for delivery, remedy at his own expense any failure to perform his obligations, if he can do so without unreasonable delay and without causing the buyer unreasonable inconvenience or uncertainty of reimbursement by the seller of expenses advanced by the buyer. In Iran's legal system, there exists not any rule in this regard. However we will try to examine the possibility of this problem by focusing on some complementary principles, sic uter and the principle of self will.

کلیدواژه‌ها [English]

  • International Contracts
  • Buyer
  • Seller
  • Optional Clauses
  • International Sale of Goods
  • Deficiencies of Goods
  • Vienna Convention (1980)
.آل‌کاشف‌الغطاء، محمدحسین، تحریرالمجله، باب خیارات، ج 1، تهران، انتشارات نجاح، بی‌تا.
2.امامی، سیّدحسن، حقوق مدنی، ج 1، تهران، کتابفروشی اسلامیه، چاپ بیستم، 1378.
3.انصاری، مرتضی، مکاسب، قم، انتشارات دهاقانی، قم، 1376.
4.بررا گرف و دیگران، تفسیری بر حقوق بیع بین‌المللی، ج 2، ترجمه مهراب داراب‌پور، کتابخانه گنج دانش، چاپ اول، 1374.
5.حلی (علامه)، تذکرة الفقها، ج 1، چاپ سنگی، بی‌تا.
6.دوبحری بندری، رسول، «مطالبه ارش در صورت معیوب بودن مورد معامله در حقوق ایران»، پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه تهران، 1376.
7.صفایی، حسین، مرتضی عادل، محمود کاظمی، و اکبر میرزانژاد جویباری، حقوق بیع بین‌المللی با مطالعه تطبیقی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول، 1384.
8.طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، حاشیه مکاسب، ج 1، قم، چاپ سربی در 2 مجلد.
9.کاتوزیان، ناصر، حقوق مدنی، قواعد عمومی قراردادها، ج 5، تهران، شرکت سهامی انتشار، چاپ چهارم، 1383.
10.موسوی خمینی روح‌الله (امام خمینی)، تحریر الوسیله، ج 2، ترجمه علی اسلامی، چاپ اول، قم، انتشارات اسلامی، 1370.
11.میرزانژاد جویباری، اکبر، «تأثیر درخواست تعمیر کالا از سوی فروشنده در اعمال حق فسخ خریدار»، پژوهشنامه حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران، ش 1.
12.میرزای قمی، جامع الشتات، ج 1، تهران، انتشارات رضوان، چاپ اول، بی‌تا.
13.Benjamin, Sale of Goods, 15th ed., London, Sweet & Maxwell, 1977.
14.White and Summer, Handbook on the Law under the Uniform Commercial Code, 2nd ed, West Publication, 1980, sec: 8-4; John Honnold, John, Uniform Law for International Sales, Kluwer and Taxation Publisher, 1982-1983