مطالعه تطبیقی تعزیر خصوصی با نظریه کیفر خصوصی متجاوز به حقوق معنوی

نوع مقاله : علمی - ترویجی

نویسنده

استادیار گروه فقه و حقوق خصوصی مدرسه عالی شهید مطهری.

چکیده

ایراد خسارت به روح، جسم، اعتبار، احساسات، عواطف، اندیشه، هنر و آزادی‌های شخصی که از مصادیق سرمایه‌ها و حقوق معنوی به‌شمار می‌آیند موجب مسؤولیت مدنی و کیفری است. در نظام حقوق اسلام علاوه بر جبران خسارت، مجازاتهایی برای متـجاوزان به حقوق معـنوی پیش‌بینی شده است. با پذیرش مشروعیت تعزیر مالی در حقوق اسلامی، متجاوز به حقوق معنوی خصوصی (حق‌الناس) را می‌توان به پرداخت غرامت محکوم نمود و مبلغ غرامت تعیین‌شده از ناحیه حاکم را به مجنیٌ‌‌علیه پرداخت نمود. کیفر پیش‌بینی شده با تعزیر عمومی که مبلغ تعیین‌شده به خزانه دولت واریز می‌گردد متفاوت است و از طرف دیگر نباید آن را جبران خسارت تلقی نمود زیرا مبلغ غرامت را حاکم با توجه به درجه تقصیر و وضع مرتکب فعل زیانبار تعیین می‌نماید. لذا از آن به تعزیرخصوصی تعبیر می‌نمائیم. که با نظریه کیفر خصوصی متجاوز به حقوق معنوی قابل تطبیق است. در حقوق اسلامی زیاندیده می‌تواند از طریق درخواست یا مطالبه جبران خسارت معنوی، علیه زیان‌کار اقامه دعوا نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Non-Physical Harms and Compensatory Measures: A Comparative Study

نویسنده [English]

  • Seyed Abulghasem Naghibi
چکیده [English]

In addition to the normal punishment, Islamic penal law suggests certain compensatory measures against those who are inflicting non-physical harms to others. The amount of which inflicted party receives is discretionary left to the judge to decide. The main concern of this article is to discover similarities and differences of the private punishment theory and the above Islamic norm.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Penal Law
  • Non-Physical Harms
  • Compensatory Measures
  • crime
  • Islamic Punishment