دگردیسی مفهوم نظریه تفکیک قوا به مفهومی کارکردی

نوع مقاله : علمی - ترویجی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی

2 کارشناسی ارشد حقوق عمومی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

نظریه تفکیک قوا به عنوان یکی از نظریه‌های قدیمی موجود مباحث حقوق اساسی، امروزه با چالش‌ها و ناکارآمدی‌های بسیاری در عرصه عمل مواجه گردیده است. تا جایی که برخی از مخالفین تندرو سخن از زوال این نظریه به میان آورده‌اند. در این مقاله با رویکردی نوین از تفکیک قوا که چهره آن را به واقع دگرگون نموده است، در جهت ارائه راهکار برای این چالش‌ها تلاش گردیده است. این مقاله در واقع چهره جدیدی از تفکیک قدرت را به ما ارائه می‌نماید که در آن در عوض تمرکز تفکیک ساختاری قدرت در دستان قوه مجزای حکومتی به شناخت مراکز قدرت مدرن و تمرکز تفکیک بر کارکردهای قدرت پرداخته شده است و از این طریق به حل چالش‌ها برای گنجاندن ساختار حکومت‌های مدرن در چهارچوب تفکیک سنتی و ساختاری قوا پاسخ داده شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Transformation of the Meaning of the Theory of Separation of Powers to the Functional Concept

نویسندگان [English]

  • Dr. Mohammad Reza Vijeh 1
  • Zohreh Sadat Amiraftabi 2
1 Chair in Public Law in Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran
2 L.L.M in Public Law from Faculty of Law of Allameh Tabataba’i, Tehran, Iran
چکیده [English]

As one of the existing theories of the constitutional law, the separation of power is facing great challenges and lack of functionality in its application, to the extent that some of the radical opponents of this theory consider it obsolete.
The present article aims at transforming this view, by way of providing a modern approach to this theory, and attempts to put forward a method for facing such challenges. Rather than the formal separation of power, this article concentrates on the functional separation, which is a new approach to the separation of power.
This approach, concentrates on separation of power functions, rather than power structures, whereby dealing with challenges in the separation of power.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The Functional Separation of Powers
  • The Classic Separation of Powers
  • The Politics-Administration Dichotomy
  • Supervision on Triple Branches
  • The Independent Governmental Institutions

فهرست منابع

الف) منابع فارسی
انصاری، ولی‌ا.... کلیات حقوق اداری. چاپ پنجم. تهران: میزان، 1383.
حسن‌زاده، علیرضا. «تحلیل نقش آمبودزمن در تأمین حقوق شهروندان در کشورهای عضو اتحادیه اروپا». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه علامه طباطبائی، 1387.
دوگی، لئون. دروس حقوق عمومی. ترجمه محمدرضا ویژه. تهران: میزان، 1388.
راسخ، محمد. نظارت و تعادل در نظام حقوق اساسی. تهران: دراک، 1388.
رضایی‌زاده، محمدجواد. حقوق اداری (1). تهران: میزان، 1385.
زارعی، محمدحسین. مطالعه تطبیقی مجالس قانون­گذاری. تهران: مجلس شورای اسلامی مرکز پژوهش­ها، 1384.
زولر، الیزابت. درآمدی بر حقوق عمومی. ترجمه سید مجتبی واعظی. تهران: جاودانه جنگل، 1389.
طباطبایی موتمنی، منوچهر. حقوق اداری. چاپ چهارم. تهران: سمت، 1387.
فاورو، لویی. دادگاه­های قانون اساسی. ترجمه علی­اکبر گرجی. تهران: میزان، 1388.
محمدنبی، حسین. «آمبودزمن نظارت بر عملکرد دستگاه­ها». وکالت 1 (بهمن 1378): 35.
مدنی، جلال­الدین. اصول، مبانی و کلیات حقوق اداری. جلد اول. تهران: پایدار، 1387.
موسی­زاده، رضا. حقوق اداری. چاپ چهارم. تهران: میزان، 1381.
مونتسکیو، شارل لویی دوسکوندا. روح القوانین. ترجمه علی‌اکبر مهتدی. چاپ چهارم. تهران: اقبال، 1339.
هایک، فردریش فون. قانون، قانون­گذاری و آزادی: قواعد و نظم. جلد اول. ترجمه مهشید معیری و موسی غنی­نژاد. تهران: طرح نو، 1380.
ویژه، محمدرضا. مبانی نظری و ساختار دولت حقوقی. تهران: جنگل، 1390.
ب) منابع انگلیسی
Ackerman, Bruce. “The New Separation of Powers.Harvard Law Review 113 (2000): 633.
Gwyn, William B. “The Indeterminacy of the Separation of Powers and the Federal Courts.George Washington Law Review 57 (1989): 470.
Loughlin, Martin. Foundations of Public Law. London: Oxford University Press, 2010.
O’toole, Laurance J.. “Doctrines and Developments: Separation of Powers, the Politics-Administration Dichotomy, and the Rise of the Administrative State.Public Administration Review 47 (1987): 17.
Parker, Reginald. “Separation of Powers Revisited, It's Meaning to Administrative Law.Michigan Law Review 49 (1951): 1027.
Sargentich, Thomas O.. “The Contemporary Debate about Legislative-Executive Separation of Powers.Cornell Law Review (1987). Accessed August 11, 2011. www.westlaw.com.
Seneviratne, Marry. Ombudsmen, Public Services and Administrative Justice. London: Butterworths Press, 2002.
Vibert, Frank. The Rise of Unelected: Democracy and the New Separation of Powers.Cambridge: Cambridge: University Press, 2007.
Vile, M.J.C.. Constitutionalism and the Separation of Powers. 2nd Ed. US: Liberty Fund, 1998.
Weber, Max. “Economy and Society: An Outline of Interpretive Sociology Guenther Roth and Clause Wittich.Berkeley: University of California Press 2 (1978).