%0 Journal Article %T تحلیل تاریخی- جامعه‌شناختی کاربست «قرائت مشهور» از نظریة کیفری شریعت در باب مجازات‌های بدنی در پسا انقلاب اسلامی %J پژوهشهای حقوقی %I پژوهشکده حقوقی شهر دانش %Z 1682-9220 %A مالدار, محمد حسن %A جوان جعفری بجنوردی, عبدالرضا %A ساداتی, سیدمحمدجواد %D 2022 %\ 07/23/2022 %V 21 %N 50 %P 101-132 %! تحلیل تاریخی- جامعه‌شناختی کاربست «قرائت مشهور» از نظریة کیفری شریعت در باب مجازات‌های بدنی در پسا انقلاب اسلامی %K احیای اسلامی %K حدود %K حقوق بشر %K قصاص %K وجدان جمعی %R 10.48300/jlr.2022.327234.1945 %X انقلاب اسلامی ایران را می‌توان از بزرگترین انقلاب‌های معاصر و از مهم‌ترین وقایعِ اجتماعیِ قرن بیستم میلادی دانست. یکی از بارزترین پیامدهای این انقلاب، تغییر و تحولِ بنیادی در قوانینِ کیفری جامعة ایرانی بود. از جمله اساسی‌ترین این قوانین، می‌توان به تصویبِ قانون حدود و قصاص و مقررات آن (1361) اشاره کرد. قانونی که با به‌رسمیت‌شناختن کیفرهای بدنی، در تقابل با آموزه‌های حقوق بشری قرار گرفت و «قرائت مشهور» از نظریه کیفری شریعت را نمایندگی می‌کرد. بدین لحاظ این پرسش اساسی مطرح می‌شود که ادلة تصویب قانون کیفری بر مبنای قرائت مشهور چه می‌توانست باشد؟ رویه‌ای که با وجود ناهمگونی‌های شکلی و ماهوی قوانین لاحق با قانون مذکور، قانون مجازات اسلامی 1370 نیز آن را پیش گرفت و همینک قانون مجازات اسلامی 1392 میراث‌دار آن است. با آنکه ظرفیت‌های دینی قابلِ‌توجهی در راستای هم‌سوسازی قوانین اسلامی با دستاوردهای حقوق بشری وجود داشته و نیز مشروعیت گونه‌های مختلفی از کیفرهای بدنی از منظر دینی تأمل‌برانگیز است. همچنین اجرای مجازات‌های بدنی با پیامدهای سوئی همچون افزایش پدیدة «اسلام‌هراسی» همراه است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که کاربست قرائت مشهور، منحصراً بر پایة دغدغة دینیِ مقامِ حاکمیت نبوده است، بلکه عوامل سیاسی و اجتماعی-فرهنگی نیز در تکیه مقنن بر آن نقش به‌سزایی ایفا کرده‌اند. از برجسته‌ترین مبانی در این زمینه، می‌توان به آرمانِ تشکیل یک جامعة قدسی در سایة حاکمیت خداوند، محافظت و مراقبتِ از تمدنِ اسلامی در برابر دستاوردهای مدرنیته، عزم و آهنگِ وجدان جمعی و ارادة عمومی و در نهایت حراست از قدرت سیاسی و دینیِ حاکم بر جوامعِ اسلامی اشاره کرد. %U https://jlr.sdil.ac.ir/article_146424_357a08898957c361118dd956a753aa23.pdf