2024-03-29T04:12:39Z
https://jlr.sdil.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=5222
پژوهشهای حقوقی
JLR
1682-9220
1682-9220
1384
4
8
قانون تجارت ایران در گردونه تحول: بررسی اصلاح مقررات شرکتهای تجاری
محمدرضا
پاسبان
اصلاح قانون تجارت بویژه در بخش مربوط به شرکتهای تجاری از دغدغههای جامعه حقوقی و صاحبان تجارت بودهاست. با دگرگونیهای غیرقابل اجتناب در این حوزه در سایر کشورها و حرکت جامعه اروپایی به سوی یکسانسازی مقررات حقوق شرکتها از طریق دستورالعمهای الزامآور برای دولتهای عضو، تحول این بخش از حقوق سرعت بیشتری یافته است. این در حالی است که نظام حقوقی ایران طی چندین دهه شاهد هیچگونه پیشرفتی در این خصوص نبودهاست. تصمیم دولت در توجه به این ضرورت با محوریت شرکتهای تجاری، گامی بلند در تحقق این هدف به شمار میرود. انجام این مهم که با بهرهگیری از همه شیوههای علمی ـ پژوهشی رسمی صورت پذیرفت، سرانجام در قالب لایحه قانونی دولت تهیه و به مجلس تسلیم شد.
شرکتهای تجاری
قانون تجارت
لایحه اصلاحی قانون تجارت سال 1347
لایحه اصلاح قانون تجارت سال 1384
2005
09
23
11
40
https://jlr.sdil.ac.ir/article_44515_200838922751ac7d7e21952112d61dc0.pdf
پژوهشهای حقوقی
JLR
1682-9220
1682-9220
1384
4
8
جایگاه موازین بینالمللی حقوق بشر در مبارزه با تروریسم
سیّدقاسم
زمانی
دیر زمانی است که تروریسم، و به تبع آن مقابله با تروریسم، مرزهای ملی را در نوردیده است. با این حال، وقایع تروریستی 11 سپتامبر 2001 باعث شد که اقدامات ضد تروریستی دولتها از گستردگی و شدت بیسابقهای برخوردار شود، آن چنان که گاه در روند مبارزه با آن جز به قلع و قمع تروریستها و حامیان آنها اندیشیده نشده است. موازین بینالمللی حقوق بشر که قید و بندهایی اساسی در گرداگرد حاکمیت ملی تنیدهاند از یکسو دولت را به مبارزه با اقدامات تروریستی مکلف نموده، و از سوی دیگر در فرآیند مبارزه به رعایت استانداردهایی ویژه متعهد ساختهاند.
تروریسم
تروریسم بینالمللی
حقوق بشر
شورای امنیت
کمیته ضد تروریسم
کمیته حقوق بشر
دیوان اروپایی حقوق بشر
2005
09
23
41
66
https://jlr.sdil.ac.ir/article_44516_a3ec2eb8f8e683e4189ca6647ffc463b.pdf
پژوهشهای حقوقی
JLR
1682-9220
1682-9220
1384
4
8
حقوق توسل به زور در پهنه تحولات بینالمللی: ارزیابی انتقادی گزارش هیأت عالی منتخب سازمان ملل متحد
نادر
ساعد
دبیرکل سازمان ملل متحد در سال 2003 ضمن تلاش برای متناسب کردن این سازمان با تحولات جدید ناشی از قرن بیست و یکم، کارایی و اثربخشی کارکرد این سازمان را منوط به اتخاذ راهبردهایی جدید دانست و بدین منظور هیأتی عالی (High-Level Panel) متشکل از سیاستمداران و برخی کارشناسان عالی بینالمللی تشکیل داد تا در این راه به وی کمک نموده و رهنمودهایی ارائه نمایند. این هیأت با بهرهگیری از نظر جمعی از علما و کارشناسان (البته بیشتر از کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی)، نخست به بررسی نوع تهدیدها و چالشهای امنیتی قرن بیست و یکم و موانع فراروی نقشآفرینی مؤثر سازمان ملل متحد پرداخت و سپس به منظور رفع این تهدیدها، توصیههایی ارائه نمود که «امنیت جمعی تعاملی یا گفتمانی» از این جمله است. گزارش کامل نتیجه کار این هیأت در سال 2004 توسط دبیرکل ملل متحد، منتشر گردید. در این نوشتار با تکیه بر محتوای کار و توصیههای این هیأت، گزارش سال 2004 را در پرتو موازین و آموزههای حقوق بینالملل توسل به زور مورد نقد و تحلیل قرار خواهیم داد. آنچه مسلم است اینکه در اغلب موارد، چه در تحلیل وضع موجود، و تشخیص نوع تهدیدها و علل وقوع آنها و چه در نوع توصیههایی که برای برنامه کاری ملل متحد در قرن جدید ارائه شده است، منافع و مصالح جمعی گسترده از دولتها یعنی دولتهای در حال توسعه، مورد بیتوجهی قرار گرفته است.
حقوق توسل به زور
شورای امنیت
امنیت جمعی
دفاع مشروع
پیشدستی
صلح و امنیت بینالمللی
2005
09
23
67
96
https://jlr.sdil.ac.ir/article_44517_e883949f41d04ffe637d81e5ca4cc652.pdf
پژوهشهای حقوقی
JLR
1682-9220
1682-9220
1384
4
8
بررسی معیار سنی مشارکت در انتخابات عمومی: حقوق ایران و حقوق تطبیقی
گروه پژوهشی حقوق عمومی و
بینالملل پژوهشکده حقوقی شهردانش
در جوامع امروزی به دلیل کثرت جمعیت و پیچیدگی امور عمومی، مدیریت آن از طریق فرایند موسوم به انتخابات، به نمایندگان اجتماع سیاسی سپرده میشود. یکی از موضوعات مهم در این رابطه، ضوابط تعریف و تشخیص «انتخابکنندگان» است. در کلیه کشورها، شاخص سنی اعضای جامعه را به عنوان یکی از این ضوابط برگزیدهاند اما در تعیین کمیت آن اتفاق نظر ندارند. یک رهیافت برای نگریستن به این موضوع، تمرکز بر عقلانیت تصمیمگیری و قدرت تشخیص انتخابکنندگان و رهیافت دیگر، اکتفا به حضور حداکثری شهروندان در انتخابات به منظور افزایش مشروعیت شکلی نظام سیاسی است. در این نوشتار ضمن ارزیابی شرط سنی انتخاب کنندگان در حقوق ایران و حقوق تطبیقی، اصلاح قوانین و مقررات موجود توجیه میگردد.
انتخابات
رأی دادن
سن
دموکراسی
حقوق عمومی
2005
09
23
97
126
https://jlr.sdil.ac.ir/article_44518_29821b50c0cf2bc656c819b586e3e518.pdf
پژوهشهای حقوقی
JLR
1682-9220
1682-9220
1384
4
8
سازوکار اجرای احکام دیوان اروپایی حقوق بشر
یورگ
پولاکیه ویکس
مازیار
پیهانی
دیوان اروپایی حقوق بشر اولین سازوکار منطقهای حمایت از حقوق بشر و آزادیهای اساسی افراد به شمار میرود. دیوان با اتکا به کنوانسیون اروپایی حقوق بشر و آزادیهای اساسی، و نیز پروتکلهای مختلف الحاقی به آن از یک سو رویه قضایی غنی و بیبدیلی را در حوزه حقوق بشر از خود به نمایش گذاشته است، و از سوی دیگر با احکام صادره دولتهای عضو شورای اروپا را به تمکین در مقابل موازین بینالمللی حقوق بشر واداشته است. سازوکار اجرای احکام دیوان اروپایی حقوق بشر موضوعی است جالب و قابل تأمل، که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.
حقوق بشر
دیوان اروپایی حقوق بشر
اجرای احکام بینالمللی
حقوق بینالملل
کنوانسیون اروپایی حقوق بشر
2005
09
23
127
145
https://jlr.sdil.ac.ir/article_44525_c4260d02174462aa91077d4017ef43bf.pdf
پژوهشهای حقوقی
JLR
1682-9220
1682-9220
1384
4
8
تعهد به «حسن نیت» در قرارداد بیمه عمر
مصطفی
السان
با تحولات نوین مفاهیم حقوقی و گرایش به فعلیت مفاهیم اخلاقی دارای اثر عملی، در قالب قوانین و مقررات، «اصل حسن نیت» به یکی از مبانی غیرقابل انکار برای بررسی صحت یا بیاعتباری رابطه طرفین قرارداد بدل شده است. این اصل، تقریباً در تمام مراحل رابطه طرفین نمود پیدا میکند و میتوان آن را در سیر رابطه، از مذاکرات پیشقراردادی تا انعقاد قرارداد و اجرا و تفسیر آن مشاهده کرد. اصل حسن نیت، همچنین با پارهای از مبانی حقوقی اعتبار قرارداد تلاقی پیدا کرده و گاه برای تکمیل یا تفسیر آنها به کار میرود. شاید بهترین مثال برای قراردادی که همواره رکن حسن نیت را با خود به همراه داشته و وجود یا فقدان اصل در آن دارای آثار حقوقی مستقیم بوده و هست، قرارداد بیمه عمر باشد. در این مقاله به بررسی جایگاه و قلمرو حسن نیت در قرارداد مذکور خواهیم پرداخت. بررسی موضوع با تطبیق رویه بیمهای شرکتهای مختلف و حقوق داخلی با حقوق تطبیقی به انجام خواهد رسید.
حسن نیت
اعتبار قرارداد
حقوق بیمه
بیمه عمر
ضمانت اجرای فقدان اصل
2005
09
23
149
182
https://jlr.sdil.ac.ir/article_44526_9a3f21305541bf3a4f4299c5b7accd81.pdf
پژوهشهای حقوقی
JLR
1682-9220
1682-9220
1384
4
8
دعوای مستقیم و رجوع زیاندیده به بیمهگر
عبدالله
خدابخشی شلمزاری
ظهور بیمه تأثیر بسیاری در حقوق مسؤولیت مدنی داشته و قواعد آن را تغییر داده است. علاوه بر تغییر قواعد ماهوی مسؤولیت مدنی، نظیر تحول مبنا، اصول و مفاهیم آن، قواعد شکلی مسؤولیت مدنی، کیفیت و کمیت دعاوی آن نیز دگرگون شده است. یکی از این تأثیرات، وجود دعوای خاصی است که بر خلاف اصل نسبی بودن قرارداد، رابطهای مستقیم میان زیاندیده و بیمهگر ترسیم میکند. نظر به تحول آتی حقوق مسؤولیت مدنی و بیمه در ایران ضرورت آشنایی با دعاوی آن در این نوشتار، توضیحاتی پیرامون «دعوای مستقیم زیاندیده علیه بیمهگر» ارائه میشود.
مسؤولیت مدنی
دعوای مستقیم
بیمهگر
نسبی بودن رابطه حقوقی
دعوای بیمهای
دعوای مسؤولیت مدنی
2005
09
23
183
215
https://jlr.sdil.ac.ir/article_44527_7c4c8554547f56976d1000e2d3eee80a.pdf
پژوهشهای حقوقی
JLR
1682-9220
1682-9220
1384
4
8
زیان همگانی در حقوق بیمه دریایی
کامبیز
رعدی
قاعده زیان همگانی که از جمله مهمترین و مشهورترین قواعد حقوق دریایی است، در کشور ما نیز ناشناخته نمیباشد، با وجود این شاید به جهت نقص اساسی مقررات موضوعه هیچگاه به طور جدی در حوزه بحث و پژوهش دانشگاهی قرار نگرفته است و آرای دادگاهها نیز در رابطه با قاعده زیان همگانی ساکت و فاقد هرگونه رویهای است، کما اینکه مقررات ناقص قانون دریایی نیز عملاً متروک گردیده است. از اینرو تدوین مقررات داخلی کشورمان و ایجاد متنی مصوب جهت حل و فصل اختلافات و دعاوی مرتبط با زیان همگانی ضرورتی انکارناپذیر و حیاتی است. در این تحقیق با توجه به فقدان و نقص قوانین و مقررات مصوب داخلی و در نتیجه فقدان رویه قضایی، اصول، قواعد و مبانی حقوقی کشورمان ایران بررسی و نتیجهگیری گردیده است که میتوان تا وضع قانون خاص حاکم بر موضوع زیان همگانی، بر پایه تأسیس حقوقی اداره مال غیر، موضوع ماده 306 قانون مدنی، دعاوی و اختلافات راجع به زیان همگانی را مورد رسیدگی قرار داده و حل و فصل نمود.
بیمه دریایی
حقوق بیمه
حمل و نقل دریایی
زیان همگانی
اضطرار
حق حبس
خسارت
2005
09
23
217
242
https://jlr.sdil.ac.ir/article_44528_53a3adaab19d71bf5dfd51a0dc0e8848.pdf
پژوهشهای حقوقی
JLR
1682-9220
1682-9220
1384
4
8
اصول خدمات بیمه در سازمان تجارت جهانی و آثار حقوقی الحاق ایران به آن
محسن
صادقی
الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی (WTO) امروزه به یک ضرورت انکارناپذیر تبدیل شده است. بخشی از مقررات این سازمان که در واقع مقررات موافقتنامه عمومی تجارت خدمات (GATS) است؛ بیانگر اصول و قواعد کلی در مورد انواع خدمات بیمه در عرصه تجارت بینالمللی است. اصل رفتار ملی، اصل دولت کاملهالوداد، اصل دسترسی به بازار، اصل شفافیت و اصل اجرای منصفانه مقررات داخلی از جمله این اصول است. از آنجا که این اصول با هدف تحقق آزادسازی تجارت خدمات بیمه تهیه شده است کشور ما در مسیر الحاق به این سازمان مکلف است مقررات بیمه خود را که با اصول سازمان تجارت جهانی مغایرت دارد، حذف یا اصلاح نماید. در این مقاله کوشیدهایم تا پس از بررسی اصول سازمان تجارت جهانی در خصوص خدمات بیمه، موارد مغایرت قوانین بیمه ایران با اصول مزبور را برشمرده و راهکارهای مقتضی را در اختیار قانونگذار بنهیم.
موافقتنامه عمومی تجارت خدمات
سازمان تجارت جهانی
خدمات بیمه
حقوق ایران
2005
09
23
243
255
https://jlr.sdil.ac.ir/article_44529_e97ac7773409b4ea41e5f1f00b5f7106.pdf
پژوهشهای حقوقی
JLR
1682-9220
1682-9220
1384
4
8
لایحه بیمه تجاری (1384/4/27)، تلاش برای رفع ابهامات موجود در قانون بیمه
منصور
امینی
سپری شدن قریب به هفتاد سال از تصویب اولین قانون بیمه ایران در سال 1316 طبعاً نقایص و ابهامات آن را روشن نموده است. با بهرهگیری از تجربه گذشته و استفاده از دستاوردهای نظامهای حقوقی پیشرفته، هیأت دولت لایحه را تحت عنوان لایحه بیمه تجاری به منظور جایگزینی قانون فعلی تقدیم مجلس نموده است. در این مقاله، با مقایسه بخشی از مهمترین مقررات عمومی پیشبینی شده در لایحه بیمه تجاری با قانون فعلی بیمه و نیز قانون بیمه فرانسه، نقاط ضعف و قدرت لایحه مورد بررسی قرار گرفته است.
عقد بیمه
تعهدات
جبران خسارت
مسؤولیت مدنی
بیمهنامه
بیمهگر
بیمهگذار
بیمه تجاری
2005
09
23
257
264
https://jlr.sdil.ac.ir/article_44530_dc11c928c3881b2dfec481a33faca411.pdf
پژوهشهای حقوقی
JLR
1682-9220
1682-9220
1384
4
8
رأی پرونده موسوم به هموفیلیها: نگاهی نو به مسؤولیت مدنی دولت در رویه قضایی ایران
سیّدجمال
سیفی
2005
09
23
267
289
https://jlr.sdil.ac.ir/article_44531_ed26e2864e81d5588fd5a53c5af3c2eb.pdf
پژوهشهای حقوقی
JLR
1682-9220
1682-9220
1384
4
8
دادگستری اروپا (یوروجاست)
علی
خالقی
2005
09
23
291
295
https://jlr.sdil.ac.ir/article_44534_3db510bfd4adc0bc24cd2c5b047707a5.pdf