ارتباط نظریه قوچ قربانی و عوام‌گرایی کیفری و تأثیر آن بر سیاست کیفری ایران

نوع مقاله : علمی - ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه تهران، پردیس فارابی، قم، ایران.

2 دانشیار حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه تهران، پردیس فارابی، قم، ایران.

چکیده

یکی از مهم‌ترین وظایف دولت‌ها، کنترل جرم و تأمین امنیت شهروندان است. وقوع جرایم در هر جامعه‌ای، تهدیدی جدّی ‏علیه نظم و امنیت تلقی می‌شود و موجب نارضایتی شهروندان از عملکرد دولت در انجام وظایفش می‌گردد. در این راستا ‏دولت و مقامات عدالت کیفری به‌دلیل عدم‌ِانجام وظایف واقعی خود درزمینة مقابله با ریشه‌های جرم، با فرافکنی و ایجاد یک ‏قالب ذهنی و تصویر کلیشه‌ای از بزهکار، به مردم چنین القاء می‌کنند که عامل سلب امنیت آنان، مجرمانی هستند که با ‏ارتکاب جرم، امنیت عمومی را به خطر انداخته و می‌بایست با اعمال تدابیر و مجازات‌های سخت‌‏‎‫‎گیرانه به طرد و حذف آنان ‏از پیکره اجتماع اقدام نمود. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که اتخاذ چنین تدابیر واکنشی که فاقد هرگونه مبنای علمی ‏و کارشناسی درزمینة کنترل جرم و شناسایی علل وقوع جرایم هستند، در بلندمدت فاقد کارایی لازم بوده و سیاست جنایی را ‏با موانع و چالش‌های جدّی مواجه می‌سازد و زمینه ایجاد عوام‌گرایی کیفری، گفتمان دشمن‎‫‎‏‌پنداری و قوچ قربانی را فراهم ‏می‌آورد. این نوشتار بر آن است تا با تأکید بر سیاست کیفری ایران با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی این موضوع بپردازد. ‏‎‎

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Relationship between Victims Ram Theory and Penal Populism and its Impact on Iran's Penal Policy

نویسندگان [English]

  • Somaye Azizi 1
  • Seyyed Mahmoud Mirkhalili 2
1 Ph.D. Student in Criminal Law and Criminology, Faculty of Law, Tehran ‎University, College of Farabi, Qom, Iran.
2 Associate Professor of Criminal Law and Criminology, Faculty of Law, Tehran ‎University, College of Farabi, Qom, Iran.
چکیده [English]

One of the most important tasks of governments is to provide citizens with security. ‎In this regard, since the government and the penal justice authorities do not carry out ‎their real duties in dealing with the roots of crimes, projection and creating a mental ‎form and a stereotypical picture of crime, thus suggest people that the reasons for ‎their deprivation of security is the convictions with the criminal offenders who ‎threaten public safety with commission of crimes; and therefore measures should be ‎taken to punish them strictly and to exclude them from the constitution of the ‎community. Adopting such reactive measures that lack any scientific and expert ‎basis in identifying the causes of crime, poses a serious obstacle and challenge, and ‎provide grounds for the creation of penal populism, antipathy discourse and victim ‎ram. This article aims to investigate this issue by emphasizing Iran's penal policy in ‎the form of three speeches.‎

کلیدواژه‌ها [English]

  • Control of Crime‎
  • To Provide Security
  • Projection
  • Penal Populism
  • Victim Ram.‎

فهرست منابع

الف) منابع فارسی
آشوری، داریوش. دانشنامه سیاسی. تهران: انتشارات مروارید، 1373.
پاک‌نهاد، امیر. سیاست جنایی ریسک‌مدار. تهران: میزان، 1388.
پرت، جان. عوام‌گرایی کیفری، بسترها، عوامل و آثار. ترجمه هانیه هژبرالساداتی. تهران: میزان، 1392.
جعفری، امین و اصغر احمدی. «عوام‌گرایی در عرصه سیاست‌گذاری زیست‌محیطی». فصلنامه اخلاق زیستی 15 (1394): 99-71.
دلماس مارتی، میری. «پارادایم جنگ علیه جرم، مشروع ساختن امر غیرانسانی» ترجمه روح‌الله کرد علیوند در تازه‌های علوم جنایی، زیر نظر علی‌حسین نجفی ابرندآبادی. 1009. تهران: میزان، 1388.
رابرتز، جولیان، وی، لورتا جی استالانز، دیوید ایندر مار و مایک هاف. عوام‌گرایی کیفری و افکار عمومی: درس‌هایی از پنج کشور. ترجمه زینب باقری‌نژاد، سودابه رضوانی، مهدی کاظمی جویباری و هانیه هژبرالساداتی‏. تهران: میزان، 1392.
رحمانیان، حامد و محمدجعفر حبیب‌زاده. «ابزارگرایی کیفری، قلمرو، مفهوم، شاخص‌ها». فصلنامه پژوهش حقوق کیفری 5 (1392): 71-47.
روسو، ژان ژاک. قرارداد اجتماعی. ترجمه غلامحسین زیرک‌زاده. تهران: انتشارات شرکت سهامی چهر، 1341.
صادقی، سهیلا و ستار پروین. «جرم بر ساخته ذهنیت، گفتمان و قدرت». فصلنامه پژوهش حقوق و سیاست 33 (1390): 242-220.
صدرتوحید خانه، محمد. حقوق در چنبره دشمن، تازه‌های علوم جنایی (مجموع مقاله‌ها). زیر نظر علی‌حسین نجفی ابرندآبادی. تهران: میزان، 1388.
غلامی، حسین و رحیم نوبهار، هادی رستمی، مهرانگیز روستایی، سیّد بهمن خدادادی و زینب‌السادات نوایی‏. اصل حداقل بودن حقوق جزا. تهران: میزان، 1393.
غلامی، حسین و یوسف بابایی. «مک‌دونالدی کردن عدالت کیفری». مجله حقوقی دادگستری 700 (1389): 186-153.
فراتی، عبدالوهاب. پوپولیسم در گفتگو با اندیشمندان. تهران: کانون اندیشه جوان، 1393.
فرجیها، محمد. «رویکرد عقلانی به مداخلات کیفری». کارآگاه 4 (1387): 45-31.
لیپست، سیمورمارتین. دایرهالمعارف دموکراسی. ترجمه کامران فانی و نورالله مرادی. تهران: کتابخانه تخصصی وزارت امور خارجه، 1383.
مقدسی، محمدباقر و محمد فرجیها. «بسترهای ظهور عوام‌گرایی کیفری». حقوق تطبیقی 2 (1392): 128-107.
مقدسی، محمدباقر و محمد فرجیها. «ویژگی سیاست‌های کیفری عوام‌گرا مطالعه تطبیقی». مطالعات حقوق تطبیقی 1 (1392): 155-137.
مگوایر، مایک، راد مورگان و رابرت رینر. جرم‌شناسی آکسفورد. ترجمه حمیدرضا ملک محمدی. تهران: میزان، 1395.
مهدوی‌پور، اعظم و نجمه شهرانی کرانی. «امنیتی شدن جرم‌شناسی: راهبردها و آثار آن بر حقوق کیفری». پژوهشنامه حقوق کیفری 1 (1392): 188-159.
میشل بست، ژان. جامعه‌شناسی جنایت. مشهد: انتشارات آستان قدس، 1377.
نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین. تقریرات درس جرم‌شناسی، سیاست‌های کیفری عمل‌گرا ـ عوام‌گرا. تنظیم زینب باقری‌نژاد، 1389.
نهج‌البلاغه.
وایت، راب و فیونا هینز. جرم و جرم‌شناسی. ترجمه علی سلیمی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1392.
ب) منابع انگلیسی
Garland, D. The Culture of Control Crime and Social Order in Contemporary ‎Society. OUP Oxford, 2001.
Keijser, J.W.D., P.J. van Koppen and H. Elffers. “Bridging the Gap between Judges and the Public? A Multi Method Study.” Journal of Experimental Criminology 3 (2007): 131-161.