تأملی بر رویکرد کیفری قانون مالیات‌های مستقیم با تأکید بر قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم 31/04/1394

نوع مقاله : علمی - ترویجی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران

2 دانشجوی دکترای حقوق جزا و جرم شناسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران

چکیده

برخلاف قانون مالیات‌های مستقیم 03/12/1366 که فصل هفتم آن (تشویقات و جرایم مالیاتی)، درخصوص تخلفات و جرایم مالیاتی، بیشتر موجد ضمانت اجرای غیرکیفری جریمه نقدی (در هفت مورد) است تا ضمانت اجرای کیفری حبس (فقط در سه مورد) و با مقایسه و مداقه در بند 60 قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم 31/04/1394 مشاهده می‌شود که تمرکز قانون اخیرالذکر درخصوص جلوگیری از افزایش فرار مالیاتی، بر افزایش تعداد مؤدیان، افزایش جرایم مالیاتی و میزان مجازات‌های آنها نسبت به قانون مالیات‌های مستقیم می‌باشد. اگرچه، این موضوع خود نشان از جدّیت و تلاش مقنن در جلوگیری از فرار مالیاتی با استفاده بیشتر و شدیدتر از ضمانت‌اجراهای کیفری دارد اما با‌توجه‌به دامن زدن به تورم کیفری، تراکم کار دستگاه قضا و تمرکز آن بر سیاست کاهش جمعیت کیفری زندان‌ها به‌ویژه با دستورالعمل ابلاغی ساماندهی زندانیان و کاهش جمعیت کیفری زندان‌ها از سوی رئیس قوه قضائیه، قابل‌ِتوجیه نمی‌باشد.
بررسی رویکرد کیفری قوانین مالیاتی به‌ویژه قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم در موادی که متضمن جرم‌انگاری رفتارهایی از سوی اشخاص حقیقی و حقوقی بوده و به‌موجب بند 60 همین قانون به‌عنوان مواد 274 (جرایم مندرج در هفت بند) و 279 به قانون مالیات‌های مستقیم 1366 الحاق می‌شوند و ارتباط و جمع آنها با جرایم فصل هفتم قانون مالیات‌های مستقیم و نسخ مواردی از آنها توسط ماده 274 قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم و سایر موضوعات مرتبط ازقبیل تعدد این جرایم با هم و یا با سایر جرایم ازقبیل جعل و استناد به سند مجعول، شروع به جرایم مالیاتی و مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در قبال جرایم مالیاتی با‌توجه‌به مقررات و محدودیت‌های پیش‌بینی‌شده در قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم نسبت به قانون مجازات اسلامی 1392، مباحث مختلف این تحقیق را تشکیل می‌دهند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Reflection on Criminal Policy on Direct Tax Law Emphasizing the Amendment Law on Direct Tax Law 31/04/1394

نویسندگان [English]

  • Aboulhasan Shakeri 1
  • Atefeh Sheikheslami 2
1 Associate Professor in Criminal Law and Criminology, Faculty of Law and Political Sciences, Mazandaran University, Mazandaran, Iran
2 Ph.D. Candidate in Criminal Law and Criminology, Faculty of Law and Political Sciences, Mazandaran University, Mazandaran, Iran
چکیده [English]

Unlike the Direct Tax Law 12/03/1366 that in its seventh season (incentive and tax crimes), about violations and tax offenses which is more causing non-criminal sanction of a fine (in seven cases) to criminal sanction of imprisonment (just in 3 cases) and by comparing and contemplated in paragraph 60 Direct Tax Law Amendment Act 04/31/1394, can be seen that the latter law focus on the prevention of an increase in tax evasion, the increase in the number of who must pay tax, increase tax crimes and penalties in relation to Direct Tax Law. However, this shows the seriousness of legislator to prevent tax evasion in using more and more severe penal sanction but according to the criminal inflation, workload in judiciary and its focus on policies to reduce the jail population specially with the guidelines on regulating prisoners and reducing the jail population by the head of the judiciary, is not justified.
Investigate tax crimes, especially in the Direct Tax Law Amendment Act 04/31/1394 in materials criminalization of behavior involving the natural and legal persons and to prevent tax evasion and pursuant to paragraph 60 of the same law as for 274 (offenses set forth in paragraph seven) and 279 are attached to the Direct Tax Law 1366 and communication of them with the seventh seasons of Direct Tax Law and the possible versions of some of them by article 274 of the law amending the law on direct taxes and other related topics such as mens rea of tax crimes, the plurality of these crimes together or with other offenses, start to tax crimes, assisting in those crimes and the criminal liability for legal entities for tax crimes according to the rules and limitations envisaged by the law amending the law on direct taxes to the Islamic Penal Code 1392 form different topics of this article.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tax Evasion
  • Tax Crimes
  • Direct Tax Law
  • Amendment Act of Direct Tax Law
  • Article 274 of Amendment Act of Direct Tax Law

فهرست منابع

الف) منابع فارسی
اپیلی شوالیه، ریکاردو پینتو. «تحلیل جرم پولشویی به‌عنوان یک جرم مستقل از اخفاء (تحلیل آثار و نتایج استقلال جرم پولشویی؛ مرتکب جرم مقدم به‌عنوان مرتکب جرم پولشویی)». برگردان عاطفه شیخ اسلامی. مجله حقوقی داور 11 و 12 (1393): 276-237.
اردبیلی، محمدعلی. حقوق جزای عمومی. جلد دوم. چاپ 33. تهران: نشر میزان، 1393.
اصغری، عباس. «نقدی بر مقررات تعدد جرم در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392». فصلنامه تعالی حقوق 7 (1393): 178-155.
اقتصاد آنلاین. «تجارت میلیاردی سودجویان با کارت بازرگانی». ۲۰/۰۷/۱۳۹۴.
http://www.iana.ir/other-news/item/25116-1.html.
باهری، محمد. حقوق جزای عمومی (تقریرات). چاپ دوم. تهران: انتشارات مجد، 1384.
جعفری، مجتبی. «تعدد جرم و آثار آن در قانون جدید مجازات اسلامی (مصوب 1392)». فصلنامه پژوهش حقوق کیفری 5 (1392): 196-175.
خبرگزاری مشرق. «استفاده از کارت بازرگانی دیگران برای فرار مالیاتی». 27 خرداد 1393.
https://www.mashreghnews.ir/news/318853/.استفاده-از-کارت-بازرگانی-دیگران-برای-فرار-مالیاتی
دادخدایی، لیلا. «نشست قضایی: شروع به جرم در رشاء و ارتشاء». فصلنامه تعالی حقوق 12 (1390): 184-180.
رضایی، فرزین، روح‌اله جعفری نیارکی. «رابطه بین اجتناب مالیاتی و تقلب در حسابداری شرکت‌ها». فصلنامه پژوهشنامه مالیات 26 (مسلسل 74) (1394): 134-109.
صانعی، پرویز. حقوق جزای عمومی. تهران: طرح نو، 1381.
صمدی، علی‌حسین، رضیه تابنده. «فرار مالیاتی در ایران (بررسی علل و آثار و برآورد میزان آن)». فصلنامه پژوهشنامه مالیات 19 (مسلسل 67) (1392): 106-77.
عبداله میلانی، مهنوش، نرگس اکبرپور روشن. «فرار مالیاتی ناشی از اقتصاد غیررسمی در ایران». فصلنامه پژوهشنامه مالیات 13 (1391): 168-141.
قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1394.
قانون اقدامات تأمینی و تربیتی مصوب 1339.
قانون مالیات‌های مستقیم.
قانون مجازات اسلامی.
گمرگ جمهوری اسلامی ایران. «پرسش‌های متداول/ امور واردات».
محسنی، مرتضی. پدیده جنایی. جلد دوم. چاپ دوم. تهران: گنج دانش، 1382.
میرمحمد صادقی، حسین. جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی. چاپ نهم. تهران: نشر میزان، 1386.
وزارت امور اقتصادی و دارایی جمهوری اسلامی ایران. «نشست خبری علی عسگری در مشهد، به مناسبت هفته مالیات». 12 بهمن 1393. http://www.mefa.gov.ir/Portal/Home (آخرین دسترسی 1 بهمن 1394).
ب) منابع انگلیسی
Cronin, Edward F. Tax Crimes Handbook. United States: Office of Chief Counsel Criminal Tax Division, 2009. Last Accessed January 21, 2016. https://www.irs.gov/pub/irs-utl/tax_crimes_handbook.pdf.
OECD: (Organizatioon for Economic Co-operation and Development). Report on Abuse of Charities for Money-Laundering and Tax Evasion. Paris: OECD, 2009. Last Accessed January 21, 2016. https://www.oecd.org/ctp/exchange-of-tax-information/42232037.pdf.