اثر دین مدنی (غیرتجارتی) در وقوع ورشکستگی

نوع مقاله : علمی - ترویجی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران، مازندران، ایران.

2 دانشجوی دکترای حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

3 دانشجوی دکترای حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی، ایران، وکیل کانون مرکز، تهران، ایران.

چکیده

تأثیر ماهیت دین در وقوع ورشکستگی ازجمله ابهاماتی است که در ماده‌ 412 قانون تجارت و از بدو تدوین مقررات این قانون تاکنون وجود داشته و به‌دلیل عدم‌ِاقدام به قانونگذاری جدید دراین‌زمینه همچنان باقی مانده است. با قبول این نکته که دین تجارتی می‌تواند شرایط تحصیل حکم ورشکستگی را فراهم نماید، این پژوهش به اثر دین غیرتجارتی دراین‌زمینه می‌پردازد.
موضوع اختلاف از اطلاقی که قانون تجارت نسبت به واژه دیون دارد، نشئت می‌گیرد. برخی معتقدند که مطلق دیون می‌تواند از موجبات ورشکستگی باشد و گروهی نیز به صرف تأثیر دین تجارتی نظر دارند. این اختلاف‌نظر در جهت‌گیری حقوق‌دانان باعث شده است تا رویه محاکم نیز منسجم نبوده و بنابه برداشت و طرفداری دادگاه‌ها از نظریه‌های موجود، هرکدام به سویی گرایش داشته باشند.
با نقد و بررسی نظریه‌های موجود، درنهایت به این نتیجه می‌رسیم که دین غیرتجارتی در وقوع ورشکستگی تأثیر ندارد، به‌نحوی‌که علاوه‌بر نقد مستدلات نظریه تأثیر دین مدنی، محکمات دیگری نیز ارائه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Civil Debts (Non Commercial) on the Realization of Bankruptcy

نویسندگان [English]

  • Sam Mohammadi 1
  • Omid Jamshidi 2
  • Madeh Jamshidi 3
1 Associate Professor of Faculty of Law and Political Sciences, University of Mazandaran, Mazandaran, Iran
2 Ph.D. Student of Private Law, Faculty of Law and Political Sciences, Shiraz University, Shiraz, Iran.
3 Ph.D. Student of Private Law, Faculty of Law and Political Sciences, Kharazmi University, Iran, Attorney at Law of Iran Bar Association, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Whether the nature of a debt affects the realization of bankruptcy is among ambiguities having been left unaddressed in Article 412 of Iran Commercial Law due to the lack of new legislation in this respect. Given that commercial debts may realize conditions for an order of bankruptcy to be issued; this study was intended to explore the effect of non-commercial debts in this regard.
The issue in question has been raised due to Iran Commercial Law’s absolute (unconditional) use of the term ‘debts’. Some believe that debts, regardless of their nature, may serve a cause for bankruptcy, while others grant such an effect only to commercial debts. This disagreement in jurists’ orientations has led to the lack of concurrence among court decisions: courts advocating either of these notions operate diversely in their decisions.
The scrutiny and analysis of these notions led us to the conclusion of non-commercial debts exerting no effect on bankruptcy realization. Performing a critical analysis of the scientific literature in favor of civil debts’ effect, this study also provides other relevant arguments to reinforce its position

کلیدواژه‌ها [English]

  • Trader
  • Default
  • Commercial Debts
  • Bankruptcy

فهرست منابع

احمدی، مژگان. «ابطال معاملات بعد از توقف تاجر ورشکسته در حقوق ایران و مقایسه آن با قانون نمونه آنسیترال». پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، بی‌جا: دانشگاه پیام‌نور، 1389.
احمدیلو (رومینا)، جبار. «فلس و ورشکستگی در اسلام و قوانین ایران». پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، تهران: دانشگاه تهران، 1329.
اردبیلی، محمدعلی. حقوق جزای عمومی. جلد اول. ویرایش دهم. تهران: میزان، 1389.
اسکینی، ربیعا. حقوق تجارت ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته. ویرایش یازدهم. تهران: سمت، 1387.
اصغری آقمشهدی، فخرالدین. اعمال حقوقی تاجر ورشکسته. ویرایش اول. بابلسر: دانشگاه مازندران، 1379.
اعظمی زنگنه، عبدالحمید. حقوق بازرگانی. ویرایش اول. به کوشش سهراب امینیان. تهران: بی‌نا، 1346.
امامی، سیّد حسن. حقوق مدنی. جلد ششم. تهران: اسلامیه، 1385.
انصاری، محمود و محمدعلی طاهری. دانشنامة حقوق خصوصی. جلد سوم. ویرایش سوم. تهران: جاودانه ـ جنگل، 1388.
جوادی، مسعود. «هزینه دادرسی و اعسار از پرداخت آن». پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، اصفهان: دانشگاه آزاد خوراسگان، 1383.
حسنی، حسن. حقوق تجارت. جلد چهارم. ویرایش اول. تهران: میزان، 1392.
خلعتبری، امیرارسلان. حقوق تجارت. فاقد ویرایش. تهران: مطبعه اطلاعات، 1312.
داراب‌پور، مهراب. قواعد عمومی حقوق تجارت و تعاملات بازرگانی. ویرایش دوم. تهران: جاودانه ـ جنگل، 1393.
رحمانی، عطاءالله. حقوق ورشکستگی. ویرایش اول. تهران: جاودانه ـ جنگل، 1393.
ساقیان، محمدمهدی. «اصل برابری سلاح‌ها در فرایند کیفری (با تکیه بر حقوق فرانسه و ایران)». مجله حقوقی دادگستری 57 (1385): 110-79.
ستوده‌ی تهرانی، حسن. حقوق تجارت. جلد اول. ویرایش هشتم. تهران: دادگستر، 1385.
ستوده‌ی تهرانی، حسن. حقوق تجارت. جلد چهارم. ویرایش پنجم. تهران: دادگستر، 1389.
شهید، حسین. «بررسی اعمال حقوقی عاجز از پرداخت دین». پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، قم: دانشگاه قم، 1379.
عبادی، محمدعلی. حقوق تجارت. ویرایش دوم. تهران: گنج دانش، 1384.
عرفانی، توفیق. اعسار در رویه قضایی (کاربردی و عملی). تهران: جاودانه ـ جنگل، 1389.
عرفانی، محمود. حقوق تجارت ورشکستگی و تصفیه. ویرایش اول. تهران: میزان، 1382.
علیخانی، علیرضا. «مبانی و اهداف قانونگذاری ورشکستگی». رسالة دکترا، تبریز: دانشگاه آزاد تبریز، 1392.
قائم‌مقام فراهانی، محمدحسین. حقوق تجارت ورشکستگی و تصفیه. تهران: دانشگاه تهران، 1367.
کاتبی، حسینقلی. حقوق تجارت. ویرایش اول. تهران: فروزان، 1363.
کاویانی، کورش. حقوق ورشکستگی. ویراش اول. تهران: میزان، 1392.
کلانتری، کیومرث. اصل قانونی بودن جرایم و مجازات‌ها. فاقد ویرایش. بابلسر: دانشگاه مازندران، 1375.
کیایی، کریم. حقوق بازرگانی. جلد اول. ویرایش اول. تهران: بی‌نا، 1350.
محمدزاده وادقانی، علیرضا. حقوق تجارت ورشکستگی و تصفیه. تهران: مجد، 1392.
محمدی، ابوالحسن. مبانی استنباط حقوق اسلامی. ویرایش هفتم. تهران: دانشگاه تهران، 1388.
محمدی، سام. درسنامه حقوق تجارت. بابلسر: دانشگاه مازندران، 1387.
مختاری‌نیا، مریم. «اصل تساوی سلاح‌ها در پرتو حقوق کیفری ایران و اسناد بین‌المللی». پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، تهران: دانشگاه آزاد مرکز، 1390.
مدنی، سیّد جلال‌الدین. آیین دادرسی مدنی. جلد دوم. فاقد ویرایش. تهران: پایدار، 1379.
مهرابی، فرهاد. حقوق حاکم بر ورشکستگی و امر تصفیه. تهران: تایماز، 1389.
مهمان‌نوازان، روح‌الله. ورشکستگی با نگرشی نوین در قوانین ایران. ویرایش اول. تهران: اندیشه عصر، 1393.
میلانی، علیرضا. نگرشی بر اصل قانونی بودن جرایم و مجازات‌ها. ویرایش اول. تهران: میزان، 1386.
ویژه، محمدرضا. «مفهوم اصل برابری در حقوق عمومی نوین». مجله حقوق اساسی 2 (1383): 252-213.