جایگاه اصل مراقبت بایسته در پیشگیری از سوانح هوایی با تأکید بر سرنگونی هواپیمای مسافری اوکراین (752)*

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل، دانشگاه پیام نور، واحد گرمسار، سمنان، ایران.

چکیده

اصل مراقبت بایسته به‌عنوان یکی از اصول عمومی حقوق که از ریشه‌هایی مستحکم در اسناد بین‌المللی و رویه قضایی بین‌المللی مثل تنگه کورفو و ... نیز برخوردار است به‌ویژه دولت‌های محل فرود، برخاست و عبور هواپیماهای مسافری را به تعهداتی خاص جهت پیشگیری از سوانح هوایی ملتزم می‌نماید. در 18 دی ماه 1398 هواپیمای بوئینگ 737 خطوط هوایی اوکراین (شماره پرواز 752) با 176 مسافر و خدمه بر فراز قلمرو هوایی ایران به‌اشتباه موردحمله موشکی ایران قرار گرفت و سرنگون شد. باتوجه‌به این امر که ساعاتی قبل از سرنگونی این هواپیما، نیروهای ایرانی به تلافی ترور سردار سلیمانی، پایگاه نیروهای آمریکایی در عراق را موشک‌باران کرده بودند و از بیم اقدامات تلافی‌جویانه آمریکا در آماده‌باش کامل به‌سر می‌بردند، به‌نظر می‌رسد که ایران می‌بایست موقتاً پرواز هواپیماهای مسافری در قلمروی هوایی خود را به حالت تعلیق درآورد تا افراد بی‌گناه به اشتباه در معرض حملات نیروهای ایرانی و یا آمریکایی قرار نگیرند. به‌نظر می‌رسد دولت جمهوری اسلامی ایران با نقض اصل مراقبت مقتضی، اقدامات احتیاطی و پیشگیرانه لازم را انجام نداده و مسئولیت بین‌المللی سرنگونی هواپیما مسافربری اوکراین و کشته شدن خدمه و مسافران آن را به‌عهده دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Place of Due Diligence Principle in Prevention of Air Accidents: Shooting of Ukrainian International Airlines Flight (752)

نویسنده [English]

  • Leila Salmani
M.A. Student in International Law, Payame Noor University, Garmsar Branch, Semnan, Iran.
چکیده [English]

On 8 January 2020, the Boeing 737-800 operating the route was shot down shortly after takeoff from Tehran Imam Khomeini International Airport. All 176 passengers and crew died. The shoot-down occurred five days after U.S. President, Donald Trump, launched a drone strike that killed Iranian General Qasem Soleimani. The Iranian government initially denied responsibility for the airplane's destruction, but investigations revealed that the aircraft was shot down by a surface-to-air missile launched by Iran. The purpose of this summary is to address Role of Due Diligence Principle in Prevention of Air Accidents as such Ukrainian International Airlines Flight (752). It seems that by shot down of Ukrainian International Airlines Flight (752) Iran has violated its international obligations, as such the due diligence principle as a general principle of law, and consequently bear international responsibility.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Due Diligence Principle
  • Ukrainian International Airlines Flight Accident (752)
  • State Responsibility
  • Reparation
  • Qasem Soleimani

مراجع

فهرست منابع

الف) منابع فارسی
جباری، منصور و مرضیه قلندری. «نظارت ایکائو بر استانداردها و رویه‌های پیشنهادی هوانوردی». مجله حقوقی بین‌المللی 53 (1394): 99-69.
حدادی، مهدی و بهرام مرادیان. «مفهوم مراقبت بایسته در حقوق بین‌الملل و مقررات گروه ویژه اقدام مالی». مجله حقوقی بین‌المللی 61 (1398): 203-165.
زمانی، سیّد قاسم. «ترور سردار، موشک‌باران عین‫الاسد، سرنگونی هواپیمای بوئینگ 737: مثلثی در ترازوی حقوق بین‌الملل». نشریه داخلی مرکز مطالعات حقوق بین‌الملل مدرن 4 (پاییز ـ زمستان 1398): 17-12.
شهرآرانیوز. «نتیجه اطلاعات جعبه‌ سیاه هواپیمای اوکراینی اعلام شد». 2 شهریور 1399. https://shahraranews.ir/fa/news/40136/
فرارو. «سازمان هواپیمایی: خطای انسانی عامل بروز حادثه بود». 22 تیر 1399. https://fararu.com/fa/news/446640/
فرارو. «متن گزارش نهایی علل سقوط هواپیمای تهران ـ یاسوج». 29 اردیبهشت 1399. https://fararu.com/fa/news/440431/
محمدزاده قره‌باغ، حسین، منصور جباری و حسین رستم‌زاد. «نقش سازمان هواپیمایی کشوری در حفظ ایمنی هوانوردی». فصلنامه پژوهش حقوق عمومی 21(66) (بهار 1399): 106-69.
مردانی، نادر و رضا عرب. حقوق بین‌الملل هوایی. تهران: نشر میزان، 1393.
ب) منابع خارجی
Alabama Claim Arbitration (United States/ Great Britain), 14 September 1872, United Nations Reports of International Arbitral Awards (UNRIAA), XXXIX.
Amarasinghe, Punsara and Eshan Jayawardane. “International Law and the Downing of Ukraine International Airlines Flight 752.” BESA Center Perspectives Paper 1(414) (January 21, 2020).
Black's Law Dictionary. “Due Diligence” entry. 8th ed. USA: Thomson West, 1990.
Campbell, Ellen, Elizabeth Dominic, Snezhana Stadnik and Yuanzhou (Jo) Wu. “Preventing Violations: The Promise of Due Diligence for the International Financial Corporation.” New York University School of Law, Report, 2016.
Hessbruegge, Jan. “The Historical Development of the Doctrines of Attribution and Due Diligence in International Law.” New York University Journal of International Law and Politics 36(4) (2004): 1-33.
ICAO Doc.10022, Assembly Resolutions in Force (as of 4 October 2013): Resolutions: A38-5: “Regional Cooperation and Assistance to Resolve Safety Deficiencies, Establishing Priorities and setting Measurable Targets.”
Jimenez, Alberto Alvarez. “Minimum Standard of Treatment of Aliens.” The Journal of World Investment & Trade 9(1) (2008): 5-32.
Milanovic, Marko. “Mistakes of When Using Lethal Force in International Law.” EJLL: Talk! Blog of the European Journal of International Law Part III (January 15, 2020).
Report of the International Law Commission. 53rd Session. UN Doc. A/56/10, 2001.
UNIDROIT Convention on Stolen or Illegally Exported Cultural Objects, article 4 (1).
WIKIPEDIA. “Due Diligence.” Last Update March 30, 2018. https://en.wikipedia.org/wiki/Due-Diligence.
 
پژوهشهای حقوقی
دوره 19، شماره 44
دی 1399
صفحه 61-81

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار