مبانی فقهی ـ حقوقی و حدود تعهدات صندوق تأمین خسارات بدنی

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار و عضو هیئت‌علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران‌جنوب، تهران، ایران.

2 دانشجوی دکترای حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران‌جنوب، تهران، ایران.

چکیده

شناخت حدود تعهدات بیمه‌گر به‌تنهایی برای تبیین کلّی موضوع بیمه شخص ثالث کافی نیست. در بسیاری از موارد قانونگذار جبران خسارت را به‌طور کلّی برعهده صندوق تأمین خسارت بدنی گذارده است. در پاره‌ای از موارد نیز بیمه‌گر پس از جبران خسارت می‌تواند برای اعاده آن به صندوق تأمین خسارت بدنی مراجعه نماید. همین دو مقرره کافی است تا اهمیت و ضرورت مطالعه و شناخت حدود تعهدات صندوق تأمین خسارات بدنی نیز مشخص گردد. در این مقاله با درک این ضرورت، به بررسی ابعاد و محدوده تعهدات صندوق تأمین خسارات بدنی از منظر قانون بیمه اجباری شخص ثالث مصوب 1395 پرداخته شده و مبانی تشکیل صندوق از نظر فقهی و حقوقی فلسفه وجودی آن و اینکه چرا قانونگذار سقف تعهدات صندوق را افزایش داده است موردمطالعه و تحلیل قرار می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Legal-Jurisprudential Basis and Limits of the Obligations of Security for Injuries Damages Fund

نویسندگان [English]

  • Sam Savadkoohi Far 1
  • Hassan Hajjafari 2
1 Assistant Professor and Faculty Member, Faculty of Law and Political Science, Islamic Azad University, Tehran South Branch, Tehran, Iran.
2 Ph.D. Student in Private Law, Faculty of Law and Political Science, Islamic Azad University, Tehran South Branch, Tehran, Iran .
چکیده [English]

Understanding the extent of the insurer's obligations alone is not enough to explain the overall issue of third-party insurance. In many cases, the legislator has been liable for compensation in the general fund. In some cases, the insurer may, after compensation, return to the Loss Insurance Fund for reimbursement. The same two regulations are sufficient to determine the importance and necessity of studying and recognizing the limits of the obligations of the fund for the provision of financial damages. In this paper, with the understanding of this necessity, the scope of the Fund's obligations under the Third-Party Compensation Insurance Act of 1395, as well as the grounds for the formation of the fund in terms of its jurisprudence and law and its security for injuries damages founds, and why the legislator increased the liability of the fund, it has been studied and analyzed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • New Compulsory Insurance Law
  • Physical Damage Fund
  • Commitments of the Provisional Fund
  • Fundamentals of Security Fund
  • Liability
  • Insurance

مراجع

فهرست منابع

الف) منابع فارسی
آل شیخ، محمد. «ماهیت حقوقی و خصوصیات عقد بیمه در بیمه‌های عمر و مسئولیت مدنی». فصلنامه صنعت بیمه 2 (1381): 138-105.
اسکینی، ربیعا. حقوق تجارت: کلیات: معاملات تجاری ـ تجار و سازمان‌دهی فعالیت تجاری. ویرایش نهم. تهران: انتشارات سمت، 1382.
اعظم محمدبیگی، علی و حمید عبدالحسین حریری. دانستنی‌های بیمه اتومبیل (شخص ثالث، حوادث سرنشین و راننده، بدنه). ویرایش دوم. تهران: انتشارات پوشش‌گستر، 1391.
امینی، منصور و عبدالعظیم خروش. «قلمرو تعهد، بیمه‌گذار در ارائه اطلاعات مؤثر بر انعقاد عقد بیمه». فصلنامه صنعت بیمه 1 (1387): 177-149.
بادینی، حسن. فلسفه مسئولیت مدنی. ویرایش اول. تهران: انتشارات شرکت سهامی انتشار، 1384.
پاول، آلن. بیمه­های مسئولیت. ترجمة علی‌اکبر رئیسه. ویرایش اول. تهران: بیمه مرکزی ایران، 1381.
پروین، فرهاد. خسارت معنوی در حقوق ایران. ویرایش اول. تهران: انتشارات ققنوس، 1380.
جباری، علی. واژه‌نامه تشریحی بیمه. تهران: انتشارات پژوهشکده بیمه، 1396.
جمالی‌زاده، احمد. بررسی فقهی عقد بیمه. ویرایش اول. تهران: انتشارات بوستان کتاب، 1380.
جنیدی، لعیا. «مسئولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی ـ مطالعه تطبیقی با تأکید بر نظام‌های کامن‌لا». در مسئولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی. ویرایش اول. ناصر کاتوزیان. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1373.
خدابخشی، عبدالله. حقوق بیمه و مسئولیت مدنی. ویرایش اول. تهران: انتشارات شرکت سهامی انتشار، 1396.
عبدی مصباح، یونس. «مقایسه تطبیقی بیمه شخص ثالث در حقوق ایران و انگلیس». ماهانه جهان بیمه 103 و 104 (1385): 21-5.
علی‌آبادی، ایرج. «صندوق تأمین خسارت‌های بدنی». فصلنامه بیمه مرکزی 4 (1366): 10-7.
غمامی، مجید. «تحول حقوق فرانسه درزمینة حوادث رانندگی»، در مسئولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی. ویرایش اول. ناصر کاتوزیان، 59 و 206. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1380.
قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی مصوب 1387.
قانون بیمه اجباری شخص ثالث مصوب 1395.
قانون بیمه اجباری مسئولیت دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی مصوب 1347.
قانون بیمه مصوب 1316.
قانون مجازات اسلامی مصوب 1392.
کاتوزیان، ناصر. الزامات خارج از قرارداد. ویرایش ششم. جلد دوم. تهران: شرکت سهامی انتشار، 1387.
کریمی، آیت. بیمه اموال و مسئولیت. ویرایش دوم. تهران: انتشارات دانشکده امور اقتصادی، 1377.
محمود صالحی، جانعلی. حقوق زیان‌دیدگان و بیمه شخص ثالث. ویرایش اول. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1372.
محمود صالحی،‌ جانعلی. «حقوق زیان‌دیدگان در حوادث رانندگی و نظام تأمین خسارت‌ها». فصلنامه صنعت بیمه 6(4) (1370): 19-10.
وینست، نیکل. «بیمه شخص ثالث رویکردی از فلسفه اخلاق». ترجمة بابک لعل‌فام. پیام بیمه ایران 6 (1384): 32-29.
ب) منابع عربی
کلینی، محمد یعقوب. الفروع من الکافی. جلد هفتم. تهران: دارالکتب الاسلامیه، 1367.
پژوهشهای حقوقی
دوره 19، شماره 44
دی 1399
صفحه 179-211

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار