مطالعه تطبیقی تفسیر موسّع و مضیق از قاعده تفسیر قرارداد به زیان تنظیم کننده در قراردادهای بیمه

نوع مقاله : علمی - ترویجی

نویسندگان

1 استادیار و عضو هیأت علمی گروه حقوق دانشگاه اصفهان

2 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه اصفهان، نویسنده مسؤول

چکیده

محور تفسیر یک قرارداد، تحلیل قصد مشترک طرفین است که برای کشف این اراده به کار گرفتن قواعد تفسیر ضروری است. یکی از قراردادهایی که در آنها تفسیر لازم است عقود الحاقی است مانند عقد بیمه که اختلاف در عبارات و شروط آن بسیار اتفاق می‌افتد و این امر ضرورت به کارگیری اصول و قواعد تفسیر را در این نوع از قرارداد‌ها ایجاب می‌کند. یکی از مهم‌ترین اصول حاکم بر تفسیر قراردادها، تفسیر به زیان تنظیم‌کننده است که در اصطلاح لاتین به عنوان "Contra Proferentem rule" شناخته می‌شود. در این پژوهش سعی شده است به دو گونه تفسیر موسع و محدود از این قاعده و نتایج حاصل از اجرای آن و نیز مزایا و معایب هر یک از آنها پرداخته شود و تأکید اصلی نیز بر روی رویه قضایی امریکا، به عنوان یک کشور دارای نظام کامن‌لا و با تمرکز در عقد بیمه است. به نظر می‌رسد با اندکی روشن‌بینی، می‌توان همین قواعد را با ملاحظه شرایط تفسیر در نظام حقوقی ایران به کار برد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparative Study of Broad and Narrow Interpretation of Contra Proferentem Rule in Insurance Contracts

نویسندگان [English]

  • Alireza Yazdanian 1
  • Hamid Araei 2
1
2
چکیده [English]

Based interpretation of a contract is the analyzing common intention of both sides. To reach and clarify such a deed, the application of interpretation rules is essential. one of the contract that is required in their interpretation are adhesion contracts such as insurance contract that in which most happen many contradictions in expressions and conditions and this might highlight the importance of the application of interpretational rules in these kinds of contracts. One of the most outstanding rules known as Contra Proferentem rule, which is current in contract interpretations, is interpretation to the loss of contract binders. It is attempted to consider this rule and its outcomes resulted by its execution as well as its advantages and disadvantages in two ways of broad and narrow interpretations. The main emphasis is on the American jurisprudence as a country that have common law system and particularly in insurance contract. Appears with little perspective, we could to apply that the rules with consideration in terms of interpretation of Iran's legal system.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • ambiguity of contract
  • interpretation
  • insurance contract
  • broad rule
  • narrow rule

مراجع

آخوند خراسانی، محمد کاظم. کفایه الاصول. الطبعه الثانیه. قم: موسسه النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین بقم المشرفه، 1414 .
آقایی، کامران. مکتب‌های تفسیری در حقوق بر بنیاد هرمنوتیک حقوقی. چاپ اول. تهران: نشر میزان، 1388.
انصاری، شیخ مرتضی. فرائد الاصول وهوالرسائل. ج اول. چاپ اول، بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات، 1411 .
انوری، حسن. فرهنگ بزرگ سخن. چاپ اول. تهران: انتشارات سخن، 1381.
بابائی، ایرج. حقوق بیمه. چاپ پنجم. تهران: انتشارات سمت، 1385.
بلخی، مولانا جلال الدین. مثنوی معنوی، دفتر اول. دکتر محمد استعلامی. چاپ اول. تهران: انتشارات زوار، 1360.
بهرامی، بهرام. بایسته‌های تفسیر قوانین و قراردادها (متدولوژی، اصول و مبانی تدوین، تصویب، تفسیر). چاپ اول. تهران: مؤسسه فرهنگی نگاه بینه، 1388.
پاول،آلن. بیمه‌های مسؤولیت، ج اول، ترجمه علی اکبر ریسه. چاپ اول. تهران: بیمه مرکزی ایران، 1381.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر. الفارق، دائره المعارف عمومی حقوقی، ج دوم. چاپ اول. تهران: انتشارات گنج دانش، 1386.
حبیبی، محمود. تفسیر قراردادهای تجاری بین‌المللی. چاپ اول. تهران: نشر میزان، 1389.
داوید، رنه. نظام‌های بزرگ حقوقی معاصر، ترجمه سید حسین صفایی، محمد آشوری، عزت الله عراقی. چاپ چهارم. تهران: مرکز نشر دانشگاهی، 1378.
دستباز، هادی. اصول وکلیات بیمه‌های اشخاص. ج دوم. چاپ اول. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی دانشگاه علامه طباطبائی، 1377.
دیلمی، احمد. بایسته‌های تفسیر قوانین. چاپ اول. قم: انتشارات دانشگاه قم، 1382 .
صادقی، محسن. اصول حقوقی وجایگاه آن در حقوق موضوعه. چاپ اول. تهران: نشر میزان، 1384.
صالحی‌راد، محمد، حقوق مدنی. گستره و آثار تعهدات قراردادی. چاپ اول. تهران: انتشارات مجد، 1387.
طباطبائی، سیدمحمد حسین. تفسیرالمیزان. جلد اول. ترجمه سید محمدباقر موسوی همدانی. تهران: دفتر انتشارات اسلامی، 1363.
عراقی، عزت الله وهمکاران. درآمدی بر حقوق تامین اجتماعی. چاپ اول. تهران: موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، 1386.
علیزاده، عبدالرضا. مبانی رویکرد اجتماعی به حقوق. چاپ اول. تهران: انتشارات سمت، 1387.
غستان، جاک. المطول فی القانون المدنی، مفاعیل العقد اَو آثاره. ترجمه منصور القاضی. الطبعه الثانیه. بیروت: الموسسه الجامعیه للدراسات والنشر وللتوزیع، 1429.
فلسفی، هدایت الله. حقوق بین‌الملل معاهدات. چاپ دوم. تهران: انتشارات فرهنگ نشر نو، 1383.
قشقایی، حسین. شیوه تفسیر قراردادهای خصوصی در حقوق ایران و نظام‌های حقوقی معاصر. چاپ اول. قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، 1378.
کاتوزیان، ناصر. قواعد عمومی قراردادها، ج سوم. چاپ پنجم. تهران: شرکت سهامی انتشار، 1387 .
گودرزی، حجت الله و فلاح شمس. اصول قراردادهای بیمه. چاپ اول. تهران: انتشارات صادق نیا، 1385.
میرمحمدصادقی، حسین. مروری بر حقوق قراردادها در حقوق انگلستان. چاپ اول. تهران: نشر حقوقدان، 1377.
نوبخت، حسین. شیوه‌های تفسیر قوانین مدنی. چاپ اول. تبریز: انتشارات فروزش، 1388.
واعظی، احمد. درآمدی بر هرمنوتیک. چاپ اول. تهران: مرکز نشر پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی، 1380.
Allan, Keith. Linguistic meaning, Masachoset: Geoffrey Leech. Semantics. 1974.
Chitty, Joseph. The common law library (Number1) chitty on contracts. 25th edit, London: Sweet & Maxwell, 1983.
Coderch, Pablo Salvador and Juan Antonio Ruiz Garcia. The principle contra proferentem in Standard Form Contracts. Madrid: Topics. Volume1. Issue2, 2001.
Coleman, Jules and scat Shapiro. Jurisprudence and philosophy of law. First pub. New York: Oxford University press, 2002.
Dobson, Paul. Charles Worth's Business law. 15 edit, London: Sweet & Maxwell, 1991.
Fischer, James M. Why Are Insurance Policies Subject to Special Rules ofInterpretation? Text versus Context. New Jersi: 24 Ariz. ST. L. J. 995, 1992.
Fuller, Lonl. And Eisenberg. Melvin Aron. Basic Contract Law. New Jersi: Third edit, U.S.A: west pub, 1972.
Gauguier, j. De l'interpretation des actes juridiques. Paris: Rousseau, 1898.
Henry Campbell Black. Black's law Dictionary. 15th Edit. U.S.A: west pub Co., 1983.
Hirst, Graeme. Semantic Interpretation and the Resolution of Ambiguity. London: 1987.
Hodgin, Ray. Insurance law. Text and Materials. Second edition, London: Cavendish publishing limited the glass House, 2002.
Horton, David. Flipping the script: Contra proferentem and Standard Form Contracts. Colorado: University of Colorado Review, 2009.
Keeton, Robert. Insurance Law Rights at Variance with Policy Provisions. Chigago: 83 Harv. L. Rev. 961, 967, 1970.
Kenneth S. Abraham. A theory of Insurance Policy Interpretation. New York: 95 MICH. L.REV.531, 538, 1996.
Kenneth, S. Abraham. Judge-Made Law and Judge-Made Insurance: Honoring the Reasonable Expectations of the Insured. New York: 67 VA. L. REV. 1151, 1153, 1981.
Kessler, Friedrich. Contracs of Adhesion-some Thought About Freedom of Contract. California: 43 Colum. L. Rev. 629, 1943.
Lawison, Kim. The Interpretation of contracts. London: Sweet & Maxwell, 1983.
Liewellyn, Karl. The standardization of commercial Contracts in English and Commercial law.New York: 52 Harv.L.Rev. 700, 1939.
Mclauchlan, David. Contract Interpretation: what Is it about? Sydney: Sydney law Review, 2008.
Plaut, David L. home owners insurance, including the latest interperetation issues and forms, texas: texas insurance law symposium, south texas college of law, 1999.
Prausnitz, O. TheStandardization of Commertial Contracts in Engelish andCntinental law. London:1937.
Rahdert, Mark C. Reasonable Expectations Reconsidered. Columbia: 18 Conn. L.Rev. 323, 370, 1986.
Rappaport, Michael B. The Ambiguity Rule and Insurance Contracts: Why Insurance Contracts Should not be construed against the Drafter. New York: 30 GA. L. REV. 171, 178-87, 1995.
Roger, C. Henderson. The Doctrine of Reasonable Expectations in InsuranceLaw after Two Decades. London: 51 Ohio ST. L.J. 823, 827, 1990.
Solan, Lawerence S. the Language of Judges. London: 1993.
Stempel, Jeffrey W. Stempel on Insurance Contracts. Washington: § 4, 2006.
Thomas,. Jeffrey E. A Pragmatic Approach to Meaning in Defamation Law. Manchester:34WAKE Forest Law Rev. 333, 339-51, 1999.
Vogenauer, Stefan. Interpretation of contracts: Concluding comparative observations. London: University of Oxford. Faculty of law. Legal studies Research paper series, 2007.
Walker, R.J. the English Legal System. 6th edit., London: Butterworths, 1989.
Ware, Stephen J. Comment, a Critique of the Reasonable Expectations Doctrine. 56 U. CHI. L. REV. 1461, 1493 n.32, 1989.
Willison, Samuel. A treatise on the law of Contracts. London:$606, Walter H.E. Jaeger ed., 3d ed, 1961.
Wright, David. Contract Interpretation. Law for project managers. London:
Gower Publishing. Gower House. Croft Road .Aldershot. Hants. Gu11 3hr, 2008.
Zimmerman, Reinhard. the law of obligations: Roman Foundations of the civilian Tradition. London: Cavandish publishing,1990.
پژوهشهای حقوقی
دوره 15، شماره 29
خرداد 1395
صفحه 137-160

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار